یک نگاه – شهسواران تنهای دشت دانش


  دانستنیها – شماره ۶۰ – ۲۱ مرداد ۱۳۹۱ – یک نگاه:

دکتر مجید میرزاوزیری، ریاضیدان و مروج ریاضیات 

  1. کشور ما سال‌ها است که مسیر توسعه را در پیش گرفته است. ایرانیان سودای پیشگامی و توسعه همه جانبه در افق سال ۱۴۰۴ خورشیدی را در سر می‌پرورانند و امیدوارند در این سال، حداقل در بین کشورهای منطقه پیشگام و پیشتاز باشند. توسعه همه جانبه نمی‌تواند بدون توسعه علمی به دست آید. توسعه علمی شرایطی را دارد که واقع بینی، دیدن نقاط ضعف و تلاش برای رفع آن‌ها بخشی از این واقعیت‌ها است. ایران در سال‌های اخیر رشد بی نظیری در تولید مقاله های علمی داشته است و البته هنوز این آغاز راه است. راهی که با تشویق و تربیت نسل آینده دانشمندان آغاز می شود.
  2. ریاضیات زیر بنای مستحکمی است که توسعه علمی در رشته های مختلف بی هیچ شک و شبهه ای روی آن بنا می‌شود. کارل گوس، ریاضیات را ملکه علوم می‌خواند. زمانی که چندی پیش نتایج یک بررسی تطبیقی در زمینه وضعیت آموزش ریاضیات در بین چند کشور آمریکایی و اروپایی منتشر شد، نتایج به دست آمده نشان داد که وضع دانش آموزان آمریکایی در ریاضیات نسبت به کشورهای دیگر در رده پایین‌تری قرار دارد. این امر موجی از بحث در سطح افکار عمومی و کارشناسان ایجاد کرد. فرید زکریا، سردبیر نیوزویک بین‌الملل در برنامه خود به نام GPS در شبکه CNN ساعت‌ها ویژه برنامه به این موضوع اختصاص داد و از گروه های غیر انتفاعی گرفته تا سازمان‌های علمی و سیاسی تلاش کردند تا ریاضیات را در بین مردم و دانش آموزان توسعه دهند. سازمان‌های علمی پیشرو از بنیاد ملی علوم گرفته تا ناسا با مشارکت کمپانی‌های سرگرمی ساز بزرگی مانند لگو و مایکروسافت برنامه های مشخصی را برای توسعه و ترویج ریاضیات و علوم به طور دایم اجرا می‌کنند تا مبادا در آینده کاهش علاقه به ریاضیات در فرآیند روند رشد علمی این کشور خدشه ای وارد کند و این داستان کشوری است که بیشترین جذب استعدادها و بالاترین تولید علمی در جهان را دارد.
  3. ترویج ریاضیات از دشوارترین کارهای ممکن است. علاوه بر تکنیک‌های ویژه ای که می‌طلبد، پیش ذهنیتی منفی در بین نوجوانان و حتی خانواده های آن‌ها علیه ریاضیات شکل گرفته است که پیش از هر گامی برای ترویج ریاضیات باید ابتدا این پیش ذهنیت‌ها را زدود. در این میان نقش مروج ریاضیات، برجسته تر از هر فرد و جریان دیگری است. اما شما چند مروج ریاضیات در ایران می‌شناسید؟
  4. دکتر مجید میرزا وزیری یکی از اساتید دانشکده ریاضیات دانشگاه فردوسی است. او یکی از با استعدادترین، با پشت کارترین و در عین حال محبوب‌ترین چهر ه های ریاضیات ایران است که بخش عمده ای از وقت خود را به ترویج ریاضیات اختصاص داده است. از او تاکنون ده‌ها کتاب داستان با موضوع ریاضیات و محوریت دانش ریاضیات و با هزینه شخصی و برای مخاطب عام منتشر شده است و تولید کننده بی نظیری در زمینه ترویج علم است. او اخیراً به دلیل مشکلات چاپ و هزینه های کاغذ تصمیم گرفته است کتاب‌های خود را رایگان و آنلاین در فضای مجازی منتشر کند. اما باز هم بسیاری از کسانی که ممکن است با خواندن داستانی از او دیدشان نسبت به ریاضیات تغییر کند و آینده ریاضیات این کشور به دست آن‌ها ساخته شود به دلیل نشناختن، این فرصت را از دست می‌دهند و گویا هیچ سازمان غیر دولتی و نهاد موثری وجود ندارد تا رابطه مخاطب و مؤلف را بر قرار کند.
  5. مروج علم در ایران باید از جیبش هزینه کند. باید طعنه همکارانش را به جان بپذیرد باید از سوی انجمن‌ها و نهادهای علمی مورد تحقیر قرار بگیرد و خودش در به در به دنبال راهی باشد که با مخاطبانش ارتباط برقرار کند. باید از زندگی و اعتبارش هزینه کند و هیچ چشم داشتی هم نداشته باشد. این اتفاق یعنی عدم سرمایه گذاری برای نسل آینده. یعنی روند توسعه با مشکل مواجه است و یعنی مبادا که نسبت به آمارهای موجودمان دچار غرور و توهم شویم. یعنی موتور ترویج علم می‌لنگد و در نتیجه توسعه علمی ما دچار مشکل است.

دیدگاه‌ها

  1. سلام، اول از این که حرف خیلی از ما و شما (کسانی که در ترویج علم تلاش می کنند)، رو زدید بسیار ممنونم. اما سوالی که این وسط برای من پیش اومده اینه که خب حالا باید چه کار کرد؟ آیا باید طبق گفته خودتون ذهنیت های غلط رو زدود؟
    فرضا ما تصویر ذهنی هر شخصی رو، از تفکر غلط درباره هر علمی رو مرتب کردیم. بعدش چی؟
    ما مدت هاست که در زمینه نجوم و ترویج اون تلاش کردیم؛ همیشه تصور غلط از این علم رو پاک کردیم. آیا فقط همین کافیه؟ آیا نباید طرز تفکر و تصور بزرگترا!! مرتب بشه؟
    ببخشید؛ مخاطبم شخص شما یعنی آقای ناظمی نیست. بلکه می خوام جواب هر کسی رو که این کامنتو می خونه در بارش بدونم. این جا رو جای مناسبی برای مطرح کردنش دیدم. البته شاید مناسب نباشه و شما (اقای ناظمی)راحتید که این نوشته رو خودتون بخونید یا اجازه بدید بقیه هم بخونن. باز هم عذر خواهی من رو بپذیرید.

  2. وای بینظری بود آقای ناظمی.منم از بچه های بودم که همیشه از ریاضی متنفر بودم. ولی تازه چند سالیه که فهمیدم ریاضی یعنی چی!
    اگه همه ما تفکر منطقی و ریاضی وار رو یاد بگیریم همه چی درست میشه.
    چه خوب که ایشون “مجید میرزاو.زیری” رو معرفی کردید بازم از این جور کارا بگنید . خیلی ازشون و از کتابهاشون خوشم اومد.

    واقعا متاسفم که توی کشوری زندگی میکنم که صنعت نشرش در این حال روز قرار داره و تو این شرایط هم هیچ کمکی به نشر چنین کتابهایی نمیشه و تمام بودجه های دولتی صرف ترویج و نشر انبوهی از کتابهای مذهبی و خرافه میشه با قیمتهای بسیار کم، برای ترویج خرافه در سطح جامعه.
    متاسفانه آنها با ترویج تفکر منطقی و اصولی مشکل دارند و روزگارشون تا وقتی میگذره که مردم با تفکر منظم م و منطقی آشنا نشوند!

    امیدوارم مشکل مملکت ما هم حل بشه بزودی

  3. آیا ایشان عضو بنیاد نخبگان نیستند ؟ این بنیاد برحسب کتاب های علمی- ترویجی و کتاب های پژوهشی و مقالات امتیاز می دهد . اگر این استاد بزرگوار و عزیز در بنیاد باشند ، کمک های بنیاد برای چاپ کتاب شامل شان می شود. البته خودم تا بحال صحت اجرای تبصره های بنیاد در این مورد را چک نکردم ولی در قوانین آن هست.ایشان باید با این همه کتاب عضو بشوند. خدا اجرشان بدهد . کمتر آدمی این روز ها مثل ایشان در بین اساتید پیدا می شود .معمولا هم اساتید ریاضیات مظلوم واقع می شوند. من خودم در زمینه هندسه محاسباتی دو سال مشغول گرد آوری کتاب بودم .این شاخه کتاب فارسی ندارد و فقط در چند دانشگاهی در مقطع فوق کامپیوتر تدریس می شود و استاد مطرح آن دکتر محمد قدسی هستند . صحبت هایی که با ناشر ها داشتم ،همه دغدغه پول و فروش داشتند و من هم صریحا می گفتم ممکن فقط ۲۰ نفر کتاب را ببینند و بخرند و آن ها با شنیدن تجاری نبودن کتاب بهانه هایی می آوردند و سر آخر هیچ جایی برای چاپ کتاب پیدا نشد. کتاب از نظر علمی یک شاخه نوپا در محاسبات الگوریتمیک است که دو سال با چند استاد مثل این استاد بزرگوار، روی آن کار کردیم با ترجمه و ادغام رفرنس ها، گردآوری از مقالات و …. اما الان در گوشه لپ تاپ من و آن استاد افتاده .اگر کتاب ” فلان از دیدگاه فلانی ” یا مزخرفات دیگری می نوشتیم ، الان به چاپ چندم هم رسیده بود .

  4. من عـاشـق چـنـین شـخـصیت هایی ام . کاش ادرس ایمیل این بزرگ مرد ریاضی رو هم بذارین.

دیدگاهتان را بنویسید

*

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.