در بخش قبلی معرفی کتاب، اثر دیگری از رندل مونرو (Randall Munroe) به نام «توضیح دهنده چیزها» را معرفی کردم. اما آن کتاب تنها کتاب موفق او نبوده و کتاب دیگری از او نیز د رفهرست پرفروش ترین های سال قرار دارد.
اگرچه حضور دو کتاب رندل مونرو در فهرست پرفروش‌های حوزه علم در جهان شاید به نظر موفقیت بزرگی برای او باشد اما برای مخاطبان او موضوع عجیبی نیست.
کتاب چه می‌شد اگر؟ مونرو در کنار کتاب توضیح‌دهنده چیزها به یکی از محبوب‌ترین خریدهای کتب برای علاقه‌مندان علم بدل شده است.
کتاب چه می‌شد اگر؟ از دل وبلاگی بیرون آمده است که معروفیت مونرو را به همراه داشت.
میلیون‌ها نفر هر هفته سری به وب‌سایت او در نشانی xkcd.com می‌زنند تا کمیک‌های او درزمینهٔ علم را که روی وب منتشر می‌شود دنبال کنند. طرح‌های کمیک ساده او با استفاده از آدمک‌های خطی، به توضیح و بررسی موضوعات مختلف از علم و فناوری و بسیاری چیزهای دیگر می‌پردازد و انبوهی را شیفته خود کرده است. ویژگی این بلاگ تنها به استفاده از کمیک‌ها برای توضیح مسائل پیچیده خلاصه نمی‌شود بلکه سوال های آن است که توجه مخاطبان را جلب می‌کند؟ سوال هایی که با واژه چه می‌شد اگر… شروع می‌شوند و مساله ای عجیب را پیش روی ذهن مخاطب قرار می‌دهد و سپس مونرو سعی می‌کند با توضیحات ساده و همچنین کمیک‌های خود به آنها پاسخ دهد. او گاهی این سوال ها را از مخاطبان خود می‌گیرد برای مثال در یکی از آخرین پست‌های این وبلاگ مخاطبی از او پرسیده بود: «چه می‌شود اگر من با ماشین سواری خودم وارد جو زمین شوم؟ آیا آسیب زیست‌محیطی که به همراه دارد بیش از آن چیزی است که همین‌الان به طبیعت وارد می‌کند؟» یا سوالی مانند اینکه چه می‌شود اگر توپ بیس‌بال را با ۹۰ درصد سرعت نور پرتاب کنید؟ یا چه می‌شود اگر روبات ها علیه انسان قیام کنند و چه مدت‌زمانی ممکن است انسان‌ها در برابر آن دوام بیاورند؟
کاری که مونرو برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها می‌کند تحسین‌برانگیز است او به سراغ حل معادلات دیفرانسیل می‌رود، شبیه‌سازی‌های رایانه‌ای را اجرا می‌کند و با دانشمندان یا مدیران مراکز نظامی و فناوری مشورت می‌کند؛ و در نهایت یافته‌های خود را به همراه شکلک‌های معروفش در سایتش منتشر می‌کند.
او حالا مجموعه‌ای از این یادداشت‌ها را با بازبینی و اصلاح مجدد به همراه مجموعه‌ای از سوال هایی که تا کنون به آنها روی وب پاسخ نداده است آماده کرده و در قالب کتاب چه می‌شد اگر منتشر کرده است.
این یک ماجراجویی تمام‌عیار در دنیای فرضیات است. جشنواره‌ای برای سوال پرسیدن و اینکه هیچ‌گاه در برابر پرسیدن مقاومت نکنید حتی اگر سوال به نظر خیلی عجیب‌وغریب باشد و از آن مهم‌تر برای پاسخ دادن به هر پرسشی حتی عجیب‌وغریب و غیرواقعی می‌توانید تحقیق کنید و از ابزار علم استفاده کنید.
خواندن بلاگ او و همچنین این کتاب تفریحی بی‌نظیر و درعین‌حال آموزنده است. مونرو دانش‌آموخته فیزیک در دانشگاه کریستین نیو پورت است و بعد از اتمام تحصیلاتش به مرکز تحقیقات لانگلی وابسته به ناسا رفت تا به ساخت ربات‌ها مشغول شود او در سال ۲۰۰۶ از ناسا بیرون آمد تا رسم کمیک‌هایش را شروع کند.
عالیست، ممنون از معرفی این کتابهای خوب
من ترجمه این کتاب رو از نشر مازیار تهیه کردم ولی متاسفانه پر از غلط و جملات نامفهوم بود و حسابی ناراحتم کرد. ترجمه زهره جعفری از نشر پنگوئن رو که خوندم به مراتب بهتر بود. روی سایت طاقچه هم موجود است.
اگر چنین کتاب هایی ( پاسخ های کوتاه به پرسش های اساسی، علم در ادبیات علمی تخیلی، اینیشتین عاشق، اینیشتین چه چیز را نمی دانست، فیزیک چیزهای روزمره، چند تالیس، چگونه آپولو هوا کنیم ،باورکردنی ساده، ساده باورنکردنی و…) که البته همه را نشر مازیار چاپ کرده؛ در میادین عمومی تهران( مثل مترو، اتوبوس شهری، پارک و…)، قرار داده شود. آیا باعث علاقه مندی مردم به علم می شود یا نتیجه ای عکس دارد و باعث اشتباه مردم در علم و روش علمی و کارکرد علم و…می شود؟ البته با چاپی رنگی، اینفوگرافیک، جلد جذاب، جنس گلاسه و…
خیلی سوال سختیه واقعا سخته چون به این سادگی نیست. شاید کلی ترین جواب این باشد که نه کمکی نمی کند چون این مدل بر اساس شکلی از مدل کسری دانش هست که عدم کارایی اش ثابت شده ولی بحثش واقعا مفصله
مدل کسری دانش چیست؟
این مدل در واقع ادعا دارد که شک یا ضدیت مردم با مفاهیم علیم به دلیل عدم درک آن و به طور خاص در اختیار نداشتن اطلاعات صرف است. یعنی اگر شما صرفا اطلاعات را به مردم برسانید آنها علم و یافته های آن را قبول می کنند. مشکل بزرگ این مدل در نظر گرفتن پیچیدگی ساختار اجتماعی چهارچوب ها و شرایطی است که هر فرد اطلاعات را پردازش می کند. همین طور این سیستم عمدتا انتقال اطلاعات را در قالب بسته های مستقل از هم در نظر می گیرد که تصویری از کلیت روند را نشان نمی دهد.