خبرنامه وبسایت پوریا ناظمی
۱۸ دسامبر ۲۰۲۰ – ۲۸ آذر ۱۳۹۹
فرارسیدن شب یلدا، جشنواره امید و پیروزی نور بر تیرگی مبارک باد
آمار کوید-۱۹
ویروس SARS-CoV-2 که حدود یک سال پیش برای نخستین بار در جهان شناخته شد، تا امروز بر اساس آمار رسمی در حدود ۷۵ میلیون و پانصد هزار نفر را مبتلا کرده و در سراسر جهان بیش از یکمیلیون و ۶۰۰ هزار نفر را به کام مرگ کشیده است.
در بین کشورهای جهان، ایالاتمتحده، هندوستان، برزیل، روسیه، فرانسه، انگلستان، ترکیه، ایتالیا، اسپانیا آرژانتین، آلمان، کلمبیا، مکزیک، لهستان و ایران، کشورهایی هستند که بیش از یکمیلیون مبتلا به ویروس را گزارش دادهاند.
بیشترین تعداد مطلق مرگ قطعی ناشی از همهگیری نیز به ترتیب متعلق به ایالاتمتحده، برزیل و هندوستان است.
بر اساس آمار و گزارشهای رسمی وزارت بهداشت ایران تعداد کل مبتلایان به ویروس در ایران بیش از یکمیلیون و ۱۴۵ هزار نفر را مبتلا کرده است و بیش از ۵۳ هزار نفر جان خود را از دست دادهاند.
نکته امیدوارکننده در ایران این است که مطابق آمار رسمی، پس از رشد لجامگسیخته تعداد مبتلایان روزانه و متناسب با آن آمار مرگ روزانه ناشی از کوید-۱۹ در طی چند هفته گذشته شاهد افت چشمگیر تعداد ابتلاهای روزانه و مرگ متناسب با آن هستیم.
اگرچه بررسیهای آماری نشان میدهد که تعداد ابتلاها و مرگ واقعی بیش از مقدار رسمی است اما حتی اگر اعداد رسمی متناسب با آمار واقعی باشد، باید آن را خبری خوب برای ایران ارزیابی کرد.
اخبار کوتاه همهگیری در ایران
- به گزارش معاون پرستاری وزارت بهداشت، از ابتلای بیش از ۴۵ هزار نفر از پرستاران به کوید-۱۹ خبر داد.
- درحالیکه با کسب مجوز نخستین واکسنها در جهان نور امیدی برای پایان همهگیری به چشم میخورد، ایران دراینباره با سر در گمی مواجه است. مقامهای بهداشتی ایران بهطور مکرر اظهارات متناقضی را دراینباره مطرح کردهاند. ازجمله خرید ایران از پروژه کوکس، هندوستان و تولید واکسن ملی که بعدتر مشخص شد به دلایل فنی ایران از خرید از سازمان بهداشت جهانی انصراف داده است. صحبتهای مدیر پروژه واکسن ایرانی، دکتر مینو محرز دراینبین نیز به سردرگمیها افزوده است. وزارت بهداشت ادعا کرده است که با آغاز فاز انسانی در ابتدای دیماه قصد دارد پیش از پایان سال و با انجام تنها دو فاز انسانی محدود واکسن را به تولید انبوه برساند که این مصالح برخلاف پروتکلهای آزمایشهای بالینی است.
- با فرارسیدن شب یلدا نگرانیهای از افزایش دوباره شیوع بیماری در ایران وجود دارد. همزمان با توصیه بسیاری از کشورها برای محدود کردن گردهم آیی ها در مراسم سال نو میلادی، ایران نیز از مردم درخواست کرده است گردهمایی یلدای خود را به شکل غیرحضوری برگزار کنند.
واکسن: یلدای پایان همهگیری
در رویدادی بیسابقه در تاریخ واکسنسازی، یک سال پس از آغاز همهگیری چندین واکسن علیه کوید-۱۹ به مرحله تائید اضطراری رسیدهاند. تاکنون غیر از واکسن های چین و روسیه که بهطور محلی مورد تائید اضطراری قرارگرفته بودند، واکسنهای شرکتهای مدرنا و فایزر که از فناوری نوین و پیشتر آزموده نشده mRNA استفاده میکنند مجوز استفاده خود در بسیاری از کشورهای جهان را دریافت کردند و فرآیند واکسیناسیون افراد دارای اولویت در بسیاری از کشورهای جهان آغازشده است. واکسن زنکا / آکسفورد در آستانه دریافت مجوز خود قرار دارد و انتظار میرود طی چند هفته آینده واکسن شرکت جانسون و جانسون نیز برای دریافت مجوز به مقامهای بهداشتی تقدیم شوند.
بر اساس گزارش نیویورک تایمز در حال حاضر ۴۴ واکس در فاز اول، ۱۹ واکسن درز فاز دوم، ۱۸ واکسن در فاز سوم، ۵ واکسن دارای مجوز محدود، واکسن دارای تائید رسمی هستند و تحقیقات یک واکسن متعلق به دانشگاه کویینزلند نیز پس ناموفق بودن نتایج اولیه متوقف و رها شده است.
بااینوجود شروع واکسیناسیون به معنی پایان همهگیری نیست. هر سه واکسن فایزر، مدرنا و زنکا باید در دو مرحله تزریق شوند و ایمنی چند هفته پس از واکسینه شدن ایجاد میشود. برای همین ضرورت رعایت کامل و مراقبت ویژه در فاصله دو تزریق ضروری است. دوم اینکه واکسیناسیون تا زمانی که عمده مردم بهطور کامل واکسینه نشوند و زنجیره انتقال شکسته نشود ایمنی برای مردم (بهطور عمومی) ایجاد نمیکند و به همین دلیل رعایت سهگانه شستن دستها، ماسک و فاصلهگذاری اجتماعی باید تا زمان قطع زنجیره ادامه یابد.
درنهایت اینکه در نیمکره شمالی فصل آنفلوانزای فصلی فرارسیدهاست و کماکان هشدار زمستان سخت و مرگبار به قوت خود باقی است.
خبرهایی از جهان علم
- چین مأموریت فضایی چانگاو- ۵ خود را با موفقیت به پایان رساند و توانست دو کیلوگرم از خاک ماه را در مأموریتی رباتیک و سریع که تنها سه هفته بهطور انجامید به زمین بازگرداند. این نخستین بار پس از سال ۱۹۷۶ بود که نمونهای از خاک ماه به زمین بازگردانده شد.
- مأموریت فضایی هایابوسا بستهای از ذرات جمعآوریشده از سیارک Ryugu را با موفقیت به زمین بازگرداند.
- کانادا اعلام کرد نخستین فضانورد این کشور در سال ۲۰۲۳ عازم مدار ماه خواهد شد. این بخشی از همکاری مشترک آژانس فضایی کانادا با پروژه آرتمیس ناسا است.
- این شبها مقارنه تاریخی و شگفتانگیز مشتری و زحل در آسمان شب قابلمشاهده است. برای دیدن این مقارنه که هفته آینده به اوج میرسد کافی است پس از غروب خورشید به بالای افق غرب نگاهی بیندازید.
همچنین این مطلب شاید راهنمایی برای اهمیت این مقابله باشد.