رصدخانه ملی ایران اعلام کرده است که در فرآیند عملیاتی سازی تلسکوپ این رصدخانه نخستین بار نورگیری مهندسی ابزار انجام شده است.
در روزهایی که همه ما دل نگران ایران ایرانیان هستیم و چشمی اشک آلود و چشمی امیدوار نگاه به سرزمین خود داریم، سخن گفتن و نوشتن از هرچه غیر از آن چیزی که روزانه در ایران می گذرد، با احساس گناه همراه است.
اما اگر دشمن تاریکی جهالت خرافه، کورسوی نور دانش و آگاهی است، پس با اقتدا به همه آن ها که به خاطر آزادی قلم و کیبوردهای خویش اکنون در بندند، باید بر این شرم فایق آمد و نوشت.
اگر خیری در این نوشته ها است از آن همه مدافعان آگاهی و خردمندی و اگر خطایی در آن است همه بر گرده من است.
منظور از نورگیری مهندسی نورگیری است که نه با هدف گردآوری داده علمی که برای آزمون ابزارهای اپتیکی و مکانیکی تلسکوپ صورت می گیرد و آغاز مسیر تنظیمات ریز ابزار است.
انتشاراین خبر که برای پروژه رصدخانه ملی خبر مهمی به شمار می رود اما با بی سلیقگی و بی برنامگی و بدون توجه به شرایط موجود کشور منتشر شد و یک بار دیگر شاید یادآوری خوبی برای مدیران این مجموعه باشد که بخشی از داستان پیش بردن پروژه ای علمی که عنوان ملی بر خود دارد توجه به افکار عمومی و تطبیق دادن خود با آن ها است.
این به هیچ وجه به معنی عدم انتشار این خبر در این شرایط نیست. بلکه امکان انتشار آن در بسترهای متفاوت به همراه متن و به شیوه ای بود که این حس را به مخاطب (چه حامیان و چه منتقدان اعتراضات ایران) القا نکند که مدیران این پروژه در دنیایی دیگر از دنیای روزانه ما زندگی می کنند.
این همان خطری است که سال های سال است از آن به ایجاد تصور برج عاج نشینی علم، یاد شده است.
به هر حال هدف اصلی این نخستین تصویر منتشر شده، دو کهکشان در صورت فلکی آندرومدا است که در حال واکنش با یکدیگر هستند و به نام ARP 282 شناخته شده اند.
این مجموعه از دو کهکشان NGC 169 و IC1559 تشکیل شده است.
این مجموعه از دو کهکشان NGC 169 و IC1559 تشکیل شده است.
هر دو این کهکشان ها دارای هسته های فوق العاده فعال (AGN) هستند. اگر زاویه دید ما به گونه ای بود که می توانستیم فعالیت این هسته ها را از زاویه مناسب و مستقیم ببینم، درخشش آن تمام جزییات این منظره خیره کننده را محو می کرد.
اما در شرایط فعلی می توان (حداقل در تصاویر پردازش شده بهتر) امواج کشندی ناشی از تعامل این دو کهکشان را مشاهده کرد.
این کهکشان دو گانه حدود ۳۱۰ میلیون سال نوری از ما فاصله دارند و با قدر ظاهری ۱۲٫۴ در آسمان شب و در میانه صورت فلکی آندرومدا می درخشد.
تصویری که با کمک تلسکوپ فضایی هابل از این هم آغوشی کهکشان ها گرفته شده است، یکی از نماهای خیره کننده تهیه شده توسط این تلسکوپ فضایی به شمار می رود.
رصدخانه ملی ایران بر فراز قله گرگش در نزدیکی کاشان ساخته شده است و آینه تلسکوپ اصلی آن ۳٫۴ متر قطر دارد.
رصدخانه ملی ایران روز هفتم تیر سال ۱۴۰۰ در حالی افتتاح شد که هنوز آینه اصلی آن نصب نشده بود و حالا بیش از یک سال پس از افتتاح رسمی نخستین تصویر مرحله تنظیم ابزار منتشر شده است.
یک سال پس از افتتاح رسمی نخستین تصویر مرحله تنظیم ابزار منتشر شده است.
