
خبرنامه وبسایت پوریا ناظمی
۱۳ نوامبر ۲۰۲۰ – ۲۳ آبان ۱۳۹۹
پوزش
چند هفته گذشته به دلیل برنامه فشردهای که به آن مواجه بودم، امکان بهروز کردن وبسایت، تهیه ویدیو کست و بهروزرسانی خبرنامه را نداشتم. از همه مخاطبان عزیز بابت این تأخیر عذرخواهی میکنم و امیدوارم بهطور منظم این روند را ادامه دهم.
آمار کوید-۱۹
بر اساس آمار اعلامشده از سوی نهادهای بهداشتی کشورهای مختلف و به نقل از دانشگاه جانز هاپکینز، تعداد کل موارد ثبت شده ابتلای قطعی به کوید-۱۹ در جهان از مرز ۵۳ میلیون نفر عبور کرده است. همچنین تعداد کل قربانیان این بیماری تاکنون به مرز یکمیلیون و سیصد هزار نفر رسیده است.
کشورهای ایالاتمتحده (۱۰٫۵ میلیون)، هندوستان (۸٫۷ میلیون)، فرانسه (۱٫۹ میلیون)، روسیه (۱٫۸ میلیون)، اسپانیا (۱٫۴ میلیون)، انگلستان (۱٫۳ میلیون)، آرژانتین (۱٫۲ میلیون)، کلمبیا (۱٫۲ میلیون) و ایتالیا (۱٫۱ میلیون) کشورهایی هستند که مبتلایان آنها از مرز یکمیلیون مورد گذر کرده است.
همچنین ایالاتمتحده (حدود ۲۴۳ هزار)، برزیل (۱۶۵ هزار) و هندوستان (۱۲۹ هزار) کشورهایی هستند که تاکنون بیش از یکصدهزار نفر از شهروندان خود را به دلیل ابتلا به کوید – ۱۹ ازدستدادهاند.

بر اساس گزارشهای وزارت بهداشت ایران، آمار رسمی مبتلایان به ویروس SARS-CoV-2 تاکنون از مرز ۷۳۸ هزار نفر عبور کرده است و بیش از ۴۰ هزار و ۵۰۰ مورد مرگ قطعی ناشی از کوید-۱۹ در این کشور گزارششده است.

قابلذکر است که به دلیل مشخص نبودن روند شمارش و همچنین مواردی از فوت که به دلیل عدم انجام آزمایش کوید-۱۹ در رده موارد فوت این بیماری قرار نمیگیرد احتمال میرود اعداد رسمی کمتر از مقدار واقعی باشد.
مقایسه اعداد فوت ایران در بهار و تابستان ۱۳۹۹ که از سوی سازمان ثبتاحوال منتشرشده است و اصلاح آن بر اساس روند افزایش جمعیت، نشان میدهد در این دو فصل بیش از ۴۷۹۰۳ مورد بیش از بالاترین حد پیشبینی بر اساس سالهای قبل و افزایش جمعیت است. مقایسه این عدد با آمار رسمی فوت کوید -۱۹ در این دو فصل (۲۳۳۴۳ نفر) و در نظر گرفتن اینکه در این دو فصل عامل فزاینده مرگومیر ویژهای غیر از کوید-۱۹ و مسائل مرتبط با آن گزارش نشده است، به نظر میرسد کوید-۱۹ احتمالاً یکی از اصلیترین عوامل مرگ این ۲۴۵۶۰ نفر تفاوت باشد که در صورت درست بودن این عدد تعداد مرگومیر کوید-۱۹ در بهار و تابستان ۱۳۹۹ دو برابر مقدار رسمی اعلامشده بوده است.
در ایران در شرایطی که تهران با رشد شدید بیماری و مرگ ناشی از کوید-۱۹ دستبهگریبان است بحث بر سر تعطیلی دوهفتهای استان ادامه دارد.
در حالی که جامعه پزشکی و نظام پرستاری کشور خواستار تعطیلی فوری استان تهران برای حداقل مدت دو هفته شده است دولت و استانداری هنوز دراینباره به تصمیم قطعی نرسیدهاند.
برخی از طرحهای جایگزین مانند کاهش ساعت خدمات وسایل نقلیه عمومی در تهران یا کاهش ساعات کار بازار و مراکز تجاری مطرحشده است که به نظر برخی از کارشناسان نمیتواند تأثیری در پراکندگی داشته باشد.
در شرایطی که رشد مرگ و بستری شدن کوید-۱۹ در ایران ادامه دارد گزارشهای نهادهای صنفی خبر از آسیب شدید واردشده بر بدنه کادر درمانی ایران دارد. بر اساس یک گزارش تا هفته گذشته بیش از ۳۵۸ نفر از کادر درمانی ایران به دلیل ابتلا به کوید-۱۹ جان خود را ازدستدادهاند.
در همین حال یکی از پزشکان متخصص مراقبتهای ویژه در گفتگویی با ایسنا درباره دلایل افزایش آمار در ایران توضیح داده است. دکتر هاشمیان در این گفتگو اشاره کرده است: «ناکافی بودن میزان تستهای تشخیصی، یکپارچه نبودن پروتکل درمانی در نقاط مختلف کشور، وجود خطای سیستماتیک در آی سی یوها و در کنار آن کمبود تاسیسات و تجهیزات بیمارستانها و عدم ردیابی بیماران کرونایی و افراد در تماس با آنها و همچنین عدم رعایت قرنطینه واقعی از سوی برخی بیماران از مهمترین عوامل تاثیرگذار در افزایش آمار ابتلا و به تبع آن آمار فوتیها در کشور است.»
همچنین دو عضو ستاد مقابله با کرونا در ایران نیز ضمن انتقاد از سیاست مقابله دولت خواستار تعطیلی فوری و کامل به مدت حداقل دو هفته شده اند. «مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا، روز چهارشنبه ۲۱ آبان ماه به خبرگزاری ایسنا گفت: ’اکنون طغیان شدید بیماری در کشور به ما میگوید که روشهای محافظهکارانه دیگر جواب نمیدهد. بهترین حالت تعطیلی همهجا بهجز آتشنشانی، مراکز درمانی، داروخانهها و مغازههای مرتبط با فروش مواد غذایی است.‘ او تأکید کرد این تعطیلی باید به شکل «کامل» و مانند تعطیلات نوروز و ماه رمضان اجرا شود. همزمان مینو محرز، عضو دیگر این ستاد، طرح تعطیلی مشاغل از ساعت ۶ بعدازظهر را که اکنون در حال اجراست، به دلیل تأثیرگذاری ناکافی مورد انتقاد قرار داد و خواستار تعطیلی دوهفتهای مشاغل و مکانهایی شد که در آن شیوع زیاد است.»
ایران: شبهعلم مقابله میکند
در شرایطی که ایران با کمبود منابع پزشکی و خستگی کادر درمانی مواجه است گروهی از سیاستمداران در مجلس و حامیان دیدگاه پزشکی سنتی در تلاش هستند تا از این فرصت برای ترویج دیدگاه خود استفاده کنند. هفته گذشته یکی از اعضای کمیسیون پزشکی مجلس شورای اسلامی در توییتی نوشت: «زهرا شیخی: امروز همکارانم آتش به اختیار وارد میدان عمل شدند و اولین مرکز طب سنتی ایران ویژه کرونا افتتاح شد. از زمان ارجاع پاسخ نامهام از ریاست جمهوری به وزیر محترم بهداشت، کرونا بهاندازهی ۲۰ سانحهی هوایی تلفات گرفته است؛ دیر میشد…»
در این نوشته به توضیح دلایل خطرناک بودن و درعینحال غیرقانونی بودن چنین تصمیمی اشاره شده است.
در همین شرایط نماینده دیگری از مجلس به نام محمدبیگی روز گذشته با اشاره به اثرات «تایید شده ریشه شیرین بیان در درمان قطعی کرونا» خواستار آن شد تا ساعت کار عطاریها مانند داروخانهها تمدید شود.
قابلذکر است که اگرچه چند تحقیق درباره تأثیر احتمالی این گیاه در درمان کوید-۱۹ انجامشده است اما هیچ نتیجه قطعی گرفته نشده و حتی در برخی از تحقیقات نشان دادهشده است که در مواردی این گیاه میتواند در روند مقابله بدن در مقابل کوید-۱۹ مانع ایجاد کند. علاوه بر آن استفاده زیاد از شیرینبیان (بیش از ۵ گرم در روز) برای مدت بیش از چهار هفته یا مقدار کمتر ولی مدت طولانیتر میتواند منجر به افزایش فشارخون، کاهش پتاسیم، ضعف، فلج، آریتمی قلبی و حمله قلبی شود.
همچنین و برای بار دیگر گروهی از چهرههایی که صدای آنها در بخشی از جامعه اثرگذار است، به تقویت امواج تئوری توطئه پرداختهاند. در آخرین نمونه از این موارد، محمود احمدی نزاد رئیسجمهور پیشین، در گفتگویی با ایندیپندنت فارسی بار دیگر فرضیه دستساز بودن ویروس SARS-CoV-2 را مطرح و آن را سیاستی برای تغییر در جهان دانست و گفت هر کشوری که از دستورهای بهداشتی جهانی برای مقابله با این ویروس استفاده کند دچار مشکل میشود. اگرچه این ادعا مدتها است رد شده و هیچ شاهدی برای آن وجود ندارد، اما هنوز کسانی هستند که برای این افراد اعتبار قائلاند و ممکن است تحت تأثیر چنین صحبتهایی از انجام توصیههای پزشکی خودداری کنند.
خبرهایی به نسبت خوش
در این شرایط در چندین روز گذشته خبرهای بالقوه خوشایندی درزمینه مهار کوید-۱۹ به گوش رسید. مهمترین خبر در این مورد انتشار نتایج اولیه تحلیل واکسن در دست ساخت شرکت فایزر و موسسهای تحقیقاتی در آلمان است. این نتایج اگرچه بهصورت محدود و تنها از سوی شرکت منتشرشده است نشان میدهد که این واکسن که بر مبنای فناوری تازه و پیشتر استفادهنشده RNA پیامرسان ساختهشده است، بیش از انتظار اولیه و تا حدود ۹۰ درصد در ایجاد ایمنی موفق بوده است. درباره این واکسن میتوانید اطلاعات کاملتری را در این جا مطالعه نمایید.
همچنین دکتر فاوچی، رئیس موسسه سلامت ملی ایالاتمتحده نیز اعلام کرده است بهزودی خبرهایی از موفقیت نتایج اولیه واکسن شرکت مدرنا منتشر خواهد شد.
روسیه نیز ادعا کرده است نتایج اولیه واکسن ساخت این کشور از پیشبینی قبلی بهتر بوده است. اگرچه همه این ادعاها نیاز به ارائه مدارک و مستندات دارد.
انتظار میرود در صورت تائید این ادعاها موج اول واکسن فایزر تا اواخر امسال در ایالاتمتحده و کشورهایی که آن را پیشخرید کردهاند در دسترس قرار گیرد و بهطور عمومیتر تا انتهای بهار سال آینده در اختیار عمومی قرار گیرد.
در حال حاضر ۳۹ واکسن در مرحله فاز اول آزمون بالینی، ۱۶ واکسن در فاز دوم بالینی، ۱۲ واکسن در فاز سوم بالینی قرار دارند. همچنین ۶ واکسن مجوزهای محلی و محدود استفاده خاص را دریافت کردهاند اما تاکنون هیچ واکسنی به تائید نهایی نرسیده است.
همچنین سازمان نظارت بر دارو و غذا در ایالاتمتحده مجوزی اضطراری برای استفاده از یکی از درمانهای آنتیبادی یا پادتن را صادر کرده است. از ابتدای همهگیری این روش بسیار امیدوارکننده بود. حدس زده میشود با استفاده از این روش بدن بتواند برای مدتی حدود یک ماه مقاومت در خود ایجاد کند. در روش درمان آنتیبادی، بهجای اینکه مانند واکسن بدن را به ساخت پادتن تشویق کنند، پادتن پردازششده و حاصلشده از خون افراد بهبودیافته به بیماران تزریق میشود.
کارنامه

ترجمه فارسی کتاب خاطرات سالی راید در سفر خود به مدار زمین با شاتلهای فضایی با عنوان «سفر به فضا و بازگشت دوباره» بهصورت الکترونیکی و رایگان منتشرشده و میتوانید آن را از این نشانی دانلود کنید.