امروز و بیشتر از دو ماه پس از برگزاری انتخابات و انتخاب آقای پزشکیان، کنفرانس خبری ایشان برگزار شد.
این کنفرانس پس از تعیین تیم رسانه ای و اطلاع رسانی رییس جمهور برگزاری می شد که زیر نظر الیاس حضرتی شکل گرفته و تعدادی از روزنامه نگاران را به خدمت گرفته (سوال مهم اینه که چرا باید یک روزنامه نگار حاضر بشه تا در نهاد قدرت و در دولت کار کند و از آن جالب تر اینکه در این فرآیند شاهد بروز سمت های جذابی هستیم مانند مسئول اطلاع رسانی شورای اطلاع رسانی دولت )
من نمی دونم ساز و کار این تیم چیه و وظیفه اش چیه. امامی دانم در یک جایی مثل ایالات متحده یک گروه ۴۰ تا ۵۰ نفره بخشی به نام دفتر رسانه ای کاخ سفید را اداره می کنند این افراد که زیر نظر مسئول رسانه (Press Secretary) کار می کنند شامل سخنگو، معاونین سخنگو و تیم تحقیق هستند که سه وظیفه دارند: تعیین روش و مسیر اطلاع رسانی خبرهای دولت و ریاست جمهوری به رسانه ها و شکل دادن به پیام رسمی دولت، اطلاع رسانی و انتقال اطلاعات به رییس جمهور، تنظیم اطلاع رسانی و انتقال آن به وزارت خانه ها و سازمان های مرتبط برای هماهنگی و البته ارتباط با رسانه ها. معمولا معاون مطبوعاتی یکی از مهم ترین افراد کابینه است و در همه جلسات حضور موثر دارد و شاید غیر از او تنها کسی که اشراف بیشتری بر روند و جزییات روزمره ریاست جمهوری داشته باشد، رییس دفتر رییس جمهور است.
اینکه این ساز و کار در ایران چه وضعی دارد را واقعا نمی دانم اما کاش این تیم عریض و طویل کار خودشون را با تنظیم وب سایت ریاست جمهوری و بخش اطلاع رسانی آن و همین طور تعیین تکلیف اکانت های رییس جمهور در توییتر شروع می کردند که چنین وضع آشفته ای نداشته باشد.
اما این حرف ها که احتمالا به گوش کسی نمی رسد. اما درباره کنفرانس خبری امروز چند تا نکته به نظرم رسید که با اطمینان از اینکه به گوش کسی نمی رسد اینجا می نویسم.
۱- در حالی که برخی از دوستان دارن اصرار می کنند که ما باید نماز شکر به جای بیاوریم که آقای هادی حیدری اجرای برنامه را بر عهده داشت، سوال این است که واقعا چرا؟ اصلا مجری برنامه خبری یعنی چه؟ خبرنگارها را که قرعه کشی کردید، اسمشون و عکسشون را بگذارید جلوی دست رییس جمهور صداشون کند. اگر نه مگر دولت سخنگو ندارد که باید در تماس اصلی با خبرنگاران باشد، خوب ایشان می تواند افراد را صدا بزند. اصلا مگر آقای حضرتی رییس شورای اطلاع رسانی نیست خود خودش بشینه همکاران را صدا بزند.
۲- برخلاف فرمایش ر.ج. وظیفه رسانه ایجاد همدلی، فرهنگ سازی (بخوانید مهندسی اجتماعی برای پیش برد اهداف دولت و نظام) نیست وظیفه رسانه سوال کردن و تاباندن نور بر تاریکخانه ای است که در دل آن فساد رشد می کند. اما وقتی رسانه می تواند انتظار داشته باشد که با او جدی برخورد شود که خودش، خودش را جدی بگیرد. وقتی بخشی از خبرنگاران برای رسیدن به سمتی در دولت و شرکا، بال بال می زنند، یا وقتی به جای پرسیدن مستقیم سوال خود، یک ساعت دعای فلان را خوانده یا با مقدمه ای طولانی کلیشه ای را تکرار می کنند، و از آن فاجعه بار تر اینکه وقتی طرف مقابل یک حرفی می زند که با آن موافقند شروع به تشویق و دست زدن می کنند خوب طبیعی است که نه دولت شما را جدی بگیرد و نه مردم.
۳- برخی از دوستان خبرنگار بد نیست قبل از اینکه سال بپرسند چند ساعتی وقت بگذارند ببینند آن فرد معمولا در جواب سوال مشابه چه جوابی داده و سوالشان را به گونه ای طراحی کنند که امکان کلی گویی کمتر بشود. اینکه کلا چه خبر ؟ جوابش شبیه این است که خدا را شکر می گذره.
۴-روزنامه نگاران – حداقل بخشی از بدنه که خود را حرفه ای می دانست – و در زمانی دور، داستان گو بود و نه موضوع داستان. شاید بد نباشد در مواردی که مسئله مهمی را قرار است مطرح کنید (مثل گشت ارشاد در سالگرد مرگ مهسا امینی) به جای خاطره تعریف کردن از فرار از دست گشت ارشاد، که منجر به خنده و جواب سربالا شود، مشخصا بپرسید دو سال پس از آن فاجعه همین امروز این گروه در نقاط مختلف (ترجیحا یک تحقیقی هم بکنیم و مثلا روز قبل برویم شهر را دور بزنیم ببین کجاها مستقر هستند) وجود دارند.
۵- فالوآپ..فالوآپ…فالوآپ…وقتی شخص جواب سر بالا می دهد فالو آپ بپرسید…وقتی طرف می گه اه قرار نبود دیگه اذیت کنن، بپرسید کی؟ چطور؟ با چه قانونی؟ اگر موضوع مهم بود و مدیران جلسه اجازه فالوآپ ندادند، خبرنگار بعدی می تواند سوالش را تغییر دهد. چند سال پیش اتفاق مشابهی افتاد و در جلسه مطبوعاتی یکی از مقام های بریتانیا از پاسخ گفتن طفره رفت و اجازه فالو آپ نداد خبرنگارهای بعدی به جاس سوال خود این سوال را به قدری تکرار کردند که طرف ناچار شد پاسخی را بدهد.
۶- واقعا برای هر نشست خبری باید یک تابلو طراحی کرد و آن پشت گذاشت؟ قبول تاریخ روز را بد نیست روی تریبون بنویسیم برای دقت ارجاع ولی این همه طراحی و شعار برای چی؟ خورشید بالای دماوند، نقل قول از ر.ج، خلاصه شعارها، و نوشته اولین نشست خبری رییس جمهور با مطبوعات؟ واقعا کسی ممکنه اشتباه بگیره که این نشست خبری ر.ج . با خبرنگاران است؟
۷-بازگشت به مقدمه… جان جد و آبادتون وضعیت سایت و اکانت های شبکه های اجتماعی رییس جمهور را سامان بدهید. درسته که به ما ربطی ندارد ولی خوب یا بد رفتار آنلاین ایشان به نام کشور ثبت می شه
۸- مشاوران ر.ج بد نیست سعی کنند به ایشان توصیه کنند، (احتمالا کار خیلی سختی است) که کنار زدن خیلی از پرتوکول ها کار خوبیه اما برخی از کلمات، حرف ها و بیان ها فارغ از اینکه چقدر صادقانه باشد یا تنظیم شده اثری روی مخاطب می گذارد که ممکنه با نیت گوینده تفاوت داشته باشد. در جایگاه کسی که تک تک کلماتش رصد میشود و دوباره دوست داشته باشیم یا نه همه آن به نام یک کشور ثبت می شود بد نیست، ایشان توجهی به این نکته داشته باشند و از لحن و کلامی که باعث برداشت های متنوع می شوند دوری کنند که به قول «آن دیگری» ادب مرد به ز دولت او است.