گپی کوتاه با یکی از سخنگویان ماموریت کنجکاوی

پرونده ای برای کنجکاوی – ۵

روز دوشنبه ۱۶ مرداد ماه، ساعت ۱:۱۷ دقیقه بامداد به وقت شرقی آمریکا (۹:۴۷ بامداد روز دوشنبه به وقت مرکزی ایران)، اگر همه‌چیز خوب پیشرفته باشد، گران قمیت‌ترین و پیشرفته‌ترین روبات تحقیقاتی ناسا، به نام آزمایشگاه علمی مریخ (MSL) که به نام کنجکاوی (Curiosity) نیز شناخته می شود، وارد مدار مریخ می شود تا مراحل نفس گیر فرود خود را آغاز کند. ۷ دقیقه ای که به  ۷ دقیقه وحشت معروف شده است. مجموعه مطالبی که در زیر عنوان «پرونده‌ای برای کنجکاوی» منتشر می شود به مناسبت نزدیک شدن به این رویداد هیجان انگیز است.

 —-

مریخ نورد کنجکاوی یا آزمایشگاه علمی مریخ به زودی قدم بر مریخ می گذارد. تیم علمی این ماموریت با هیجان و نگرانی مراحل فرود را دنبال می کند و برای آغاز مرحله علمی ماموریت لحظه شماری می کند. برای اینکه متوجه شویم تیم علمی ماموریت چه انتظاراتی از این ماموریت دارد گفتگوی کوتاهی با گای وبستر (Guy Webster)، یکی از مسولان اطلاع رسانی این ماموریت انجام دادم که در پی می خوانید. اطلاعات بیشتر در زمینه اهداف علمی این ماموریت را می توانید در مقاله «آیا کنجکاوی در مریخ حیات پیدا خواهد کرد» بخوانید.

–         هر ماموریتی پیش از آغاز برای خود حداقلی از دست آوردها را مشخص می کند که در صورت تحقق آنها بتوان ماموریت را موفق نامید. حداقل دست آوردهای کنجکاوی که باعث خواهد شد تیم علمی این ماموریت را موفق بنامند چه خواهد بود؟

–         امید ما پیدا کردن شواهدی است که در بین لایه های سنگی دهانه گیل پنهان شده است و در بردارنده سرنخ هایی از ترکیبات شیمایی و انرژی ای است که برای حمایت از حیات ضروری است. این نشانه ها مربوط به حیات در گذشته و یا حال مریخ می شود اما باید در نظر داشت که اگر بلوک های سازنده حیات مبتنی بر کربن، مربوط به گذشته مریخ  باشد، این ممکن وجود دارد که این نشانه ها قابل شناسایی نباشد. انتظار اساسی که ما از موفقیت این ماموریت داریم پیدا کردن مدارکی در سنگ های مریخی است که به ما اطلاعات مهمی در زمینه نحوه تغییر و تحول محیط مریخ از گذشته دور مریخ که محیطی مرطوب داشته است تا امروز که سیاره ای خشک است را ارایه کند.

–         یکی از هیجان انگیز ترین ابزارهای این مریخ نورد آزمایشگاه مینیاتوری (SAM) است که می تواند  نمونه های مریخ را در محفظه های خود به طور دقیق مورد بررسی قرار دهد. چگونه نمونه ها انتخاب می شوند و آیا این ابزار محدودیت استفاده دارد؟

–         به کمک اطلاعاتی که ابزارهای سنجش از دور نظیر MastCam و ChemCam و همچنین ابزارهای بررسی دقیق نظیر APXS و MAHLI (برای اطلاع از کارکرد این ابزارهای مطلب آیا کنجکاوی در مریخ حیات پیدا خواهد کرد را بخوانید) جمع می کنند، محل های مناسب برای نمونه برداری و آزمایش در ابزارهای SAM و CheMin مشخص می شوند. ملاحظاتی که در باره انتخاب نمونه ها وجود دارد، از جمله شامل ساختار و بافت زمین شناسی سنگ و خاک است. همچنین اطلاعاتی که ابزارهای دیگر از ماهیت این نواحی تهیه می کنند در انتخاب هدف نقش بازی خواهد کرد. ۵۹ محفظه سیستم بررسی نمونه ها در SAM که از جنس کوارتز هستند، می توانند مورد استفاده مجدد قرار بگیرند. به هین دلیل عملا تنها محدودیتی که در استفاده از این سامانه وجود دارد، زمان ماموریت است، یعنی در مدت زمان پیش بینی شده برای این ماموریت، که در مرحله اول دو سال است، چه تعداد نمونه را بتوانیم بررسی کنیم.

–         بسیاری معتقدند این ماموریت آینده برنامه کاوش های فضایی به ویژه در حوزه کاوش های رباتیک را مشخص می کند قدم بعدی در کاوش مریخ چه خواهد بود؟

–          گام بعدی ناسا در کاوش مریخ فارغ از نتیجه ای که این کاوش به همراه دارد ماموریتی به نام MAVEN یا Mars Atmosphere and Volatile EvolutioN خواهد بود. این ماموریت یک مدار گرد است که پرتاب آن برای سال ۲۰۱۳ برنامه ریزی شده است و هدف آن  بررسی فرآیندهای اتمسفری مریخ است. فرآیندهایی که ممکن است در کنار یاقته های کنجکاوی درک ما را از فرآیند تحول مریخ بهبود بخشد.

–         برای شما و همه تیم کنجکاوی فرود و ماموریت موفقی آرزو می کنم.

مطالب قبلی پرونده ای برای کنجکاوی

آیا «کنجکاوی» در مریخ حیات پیدا خواهد کرد؟

– «کنجکاوی» بهانه ای برای تحریک کنجکاوی دیگران

– ۷ دقیقه وجشت را در خانه تجربه کنید

– گفتگو با مهندس دارا صباحی از مهندسان ارشد پروژه مریخ نورد کنجاوی

دیدگاه‌ها

  1. دلم برای برنامه‌های تلویزیونی شما تنگ شده، برنامه‌هایی که با اون لحن شورانگیز و اون چگالی اطلاعات ما را تحت تأثیر قرار می‌دادین.

    1. دکتر عزیز، این لطف شما است. خیلی خوشحالم که آن برنامه ها برای شما خاطره خوبی به جای گذاشته است.

      1. سلام
        چرا نظره بنده راهمیشه می زارید آخر؟!بنده که اولین نفرم مطالب را می خوانم وکامنت می زارم!!وجواب ایمیل های بنده را هم که نمی دهید…:) باشه مرسی.

  2. باسلام ودرود برشما
    مطالب بسیار آنلاین وآموزنده است والبته تا حدی آموتوری وبرای همه قابل فهم…پس باز هم آماتور نقش بسزایی در تعلیم حتی ابتدایی علوم داردو نقش عمده ایی را ایغا می کند وچه خوب که در هر زمینه این گروه آماتوری حفظ شود نه…تشکر

  3. با سلام
    مطالب ارزشمند شما رو مدت هاست که می خونم ولی تاکنون فرصت تشکر حضوری رو نداشتم.
    براتون آرزوی موفقیت دارم و با آرزوی دیدارتان شما را به خدای بزرگ می سپارم.

دیدگاهتان را بنویسید

*

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.